Miras Hukuku (Ferâiz)
❖ Kişi vefat edince şunlar yapılır:
❖ 1.Cenazenin Terekesi/Terikesi
❖ 2.Borçların Ödenmesi
❖ 3.Vasiyetlerin İfası
❖ 4.Miras Taksimi
❖ Mirasçılar
❖ l.Ashab-ı Ferâiz:
❖ Naslarla payları belirlenen mirasçılara denir.
❖ Koca, kadın, baba, anne, dede, kız, oğlun kızı, ana baba bir kız kardeş, baba bir kız kardeş, ana bir kardeşler ve ninedir. (Nisa / 11 grup)
❖ 2.Asabe: Murisin baba tarafından araya kadın girmeyen erkek akrabalardır.
❖ Asabe tek başına bulunduğunda mirasın tamamını, belli hisseli mirasçılarla beraber bulunduğu zaman onlardan kalanı alan mirasçıdır.
A) Nesebiyye (kan bağı)
❖ Binefsihî Asabe Olanlar:
❖ (oğul, baba, kardeş, amca)
❖ Bigayrihî Asabe Olanlar:
❖ (erkek ile bulunan kızlar)
❖ Maa’l-gayr Asabe Olanlar:(kız kardeş)
B) Sebebiyye (azad olma ile bağlılık)
❖ 3.Zevi’l-Erham:
❖ Nesep bağıyla birbirine bağlı akrabalardır.
❖ Miras hukukunda ashâb-ı ferâiz ve asabe dışındaki kan hısımlarını ifade eder.
❖ Meselâ anne tarafından dedeler, kızın çocukları, yeğenler, dayı, teyze, hala, anne bir amca bu grupta yer alır.
Mirasın Özellikleri
❖ 1.İctihat konusu azdır.
❖ 2.Murisin, varis belirleme hakkı yoktur.
❖ 3.Murisin varise yakınlığı esastır.
❖ 4.Muris ve varis için miras zorunludur.
Mirasçılık Sebepleri
❖ 1.Kan Bağı
❖ 2.Evlilik
❖ 3.Vela (Kölelik)
❖ Mirasçılık Engelleri
❖ 1.Varisin murisi öldürmesi
❖ 2.Din Farklılığı veya mürted olma
❖ 3.Ülke Farklılığı (hasmane ilişkiler varsa)
❖ 4.Kölelik
❖ HACB: Daha yakın bir mirasçı sebebiyle bir vârisin tamamen / kısmen mirastan mahrum olmasıdır.
❖ Hâcib
❖ Mahcûb / Sâkıt
❖ Mahcub kendisini hacbeden bulunmadığı takdirde mirastan hissesini alır.
❖ Hacb-ı hırman (tamamen mahrum bırakma)
❖ Hacb-ı noksan (kısmen mahrum bırakma)
❖ Hiçbir zaman mirastan mahrum olmayanlar:
Baba, oğul, koca, kız, anne, hanımdır.
❖ Bunlar her durumda mirasçıdır. (ashab-ı ferâiz)
❖ Oğul ise birinci sınıftan asabedir.
❖ Bunlar, başka mirasçı bulunduğunda hisseleri azalsa da, tamamen mirastan mahrum olmazlar.
❖ Hacbin esası: Daha yakın akrabanın uzak akrabayı mirastan mahrum bırakması prensibidir.
❖ Yakın olan, uzak olanı hacbeder.
❖ Baba dedeyi, oğul oğlun oğlunu, ana nineyi hacbeder.
❖ Dereceleri eşit olan asabelerden yakınlıkta kuvvetli olan diğerini hacbeder.
❖ Ana-baba bir kardeş, baba veya ana bir kardeşi hacbeder.
❖ Miras ile İlgili Bazı Terimler
❖ Münâseha: Bir mirasın paylaşılmasından önce vefat eden mirasçının payının hesaplanmasıdır.
❖ Avliye: Ashab-ı Feraizin hisseleri toplamı, asıl meselenin ortak paydasından fazla çıkmasıdır.
❖ Herhangi bir eksiklik tüm mirasçılara yansıtılır.
❖ Âdile: Mirasta pay ile paydanın aynı olmasıdır.
❖ Tehârüc: Bedel karşılığında mirastan çekilmedir.
❖ Kısmet: Ortak malların taksim tekniğidir
