İslam Hukukunun Dönemleri – Fıkıh Usulü
İslam Hukukunun Dönemleri
l.Hz.Muhammed Dönemi
❖ Kur’an
❖ Sünnet
❖ Teşri
❖ Tedricilik
❖ Teysir
❖ Tahfif
❖ Adalet
❖ Maslahat
❖ Tahsis
❖ Tebyin
❖ Tavzih
❖ Takyid
2.Sahabe Dönemi:
❖ Deliller oluşmaya başladı.
❖ Ekoller ortaya çıktı.
❖ Mekke Ekolü – Abdullah ibn Abbas
❖ Kûfe Ekolü – Abdullah ibn Mesud
❖ Medine Ekolü – Übey bin Kâb, Abdullah ibn Ömer, Zeyd bin Sâbit
❖ İcma ve Şura oluştu.
❖ Fırkalar ortaya çıktı. (Harici – Şia – Ehl-i Sünnet
3.Tabiin Dönemi
❖ Ekoller belirginleşti ve gruplaştı.
❖ Mekke: Said bin Cübeyr – İkrime – Mücahid
❖ Medine: Zeyd bin Eslem – Muhammed Kurazi – Said bin Müseyyib
❖ Kufe: İbrahim en-Nehâi – Alkame bin Kays
❖ Hicaz Ekolü (Ehl-i Hadis)
❖ Irak Ekolü (Ehl-i Rey)
❖ Mezheplerin ana çizgileri görüldü.
4.Müctehid İmamlar Dönemi
❖ Mutlak Müctehid: Mezhep imamları
❖ Mukayyed Müctehid: Mezhep içindeki alimler
❖ Genişleme ile beraber yeni meseleler ortaya çıktı
❖ İçtihadın gerekliliği daha belirgin hale geldi.
❖ H.2. asır ile H.4. asır arası
❖ Fıkhın altın çağı
❖ Üstün yetenekli fakihler vardır.
❖ Farazi hukuk ortaya çıktı.
❖ Fıkıh – Fıkıh Usulü ayrımı oldu.
5.Mezhep Merkezli Dönem (Taklit):
❖ H.4 asır ile M.19. yy. arası
❖ Mezhep imamlarının öğrencilerinin gayreti
❖ Tedvin ve metin çalışmaları oldu.
❖ Şerh, haşiye ve muhtasarlar yazıldı.
❖ Fetâvâ, Nevâzil ve Vâkıat eserleri yazıldı.
❖ Örfi hukuk geleneği oluştu.
6. Kanunlaştırma (Yeni) Dönemi
❖ M.19.yy. – günümüz arası
❖ Heyet (1869-1876)
❖ Ahmet Cevdet Paşa – Mecelle-i Ahkamı Adliye
❖ 1851 maddedir.
❖ İlk 100 maddesi genel hükümlerdir.
❖ 1917 yılında Hukuki Aile Kararnamesi oluştu.