İSLAMIN MEDİNE DÖNEMİ
❖ İLK FAALİYETLER
❖ 1.Mescid-i Nebevi’nin inşası
❖ Sehl – Süheyl
❖ Kusva / Kasva
❖ Halid bin Zeyd (Mihmandâr-ı Rasül)
❖ Zeyd bin Sâbit
❖ Haniu’l-Cîz mucizesi
❖ Üstüvânet’l-Vüfûd
❖ Bâbu’l-Cibril
❖ Bâbu’s-Selam
❖ Bâbu’l-Atike
❖ Mescidin İşlevi (Eğitim – barınma – sağlık – heyetleri kabul – adalet işleri)
❖ 2.Kardeşlik İlânı (Muahat)
❖ İlk kardeşlik
❖ İki aşamalı kardeşlik
❖ Mizaca uygunluk
❖ Hz.Ebubekir – Hz.Harice bin Zeyd
❖ Hz.Musab bin Umeyr – Hz.Kâb bin Malik
❖ Hz.Abdullah ibn Mes’ud – Hz.Muaz bin Cebel
❖ 3.Nüfus Sayımı
❖ Devlet olma gereği
❖ Kâb bin Malik
❖ 1500 – 10000
❖ 4.Sınır Tespiti
❖ Kâb bin Malik
❖ Siyah taş – ihata
❖ 5.Pazar Yerinin Oluşturulması
❖ 6.Medine Sözleşmesi
❖ Vesika – Sahife – Müvadaa – Muahede
❖ Halkın hak ve sorumluluğu
❖ Yahudi – Müşrik yardımlaşması engellendi.
❖ Enes bin Mâlik
❖ Hakem olma durumu
❖ Ortak savunma
❖ İlk anayasa
❖ Din özgürlüğü
❖ Resmi olarak İslam Dini tanındı.
❖ Osman bin Maz’un
❖
❖ İbadet Alanındaki Gelişmeler
❖ Namazın farzları 2 / 4
❖ Oruç, Zekat, Bayram Namazı
❖ Ezan – Abdullah bin Zeyd
❖ Kıblenin Değişmesi – Bakara 144
❖ Selemoğulları – Mescid-i – Kıbleteyn
❖ Savaş izni – Hac 39/40
❖ Not: Bu dönemde Selman-ı Fârisi ve Abdullah bin Selam müslüman oldu.
❖ Seriyye ve Gazveler
❖ Seriyye
❖ Gazve
❖ Bedir Savaşı’ndan önceki seriyyeler;
❖ 1. Sîfu’l-Bahr – Hz. Hamza ( Îs bölgesi)
❖ 2. Rabiğ – Hz. Ubeyde bin Haris
❖ 3. Harrâr – Hz.Sâd bin Ebi Vakkas
❖ 4. Batn-ı Nahle – Hz.Abdullah bin Cahş
❖ Amr bin Hadrami – Ganimet – Humus
❖ Bedir Savaşı’ndan önceki gazveler;
❖ 1. Ebva – Veddân
❖ 2. Buvât
❖ 3. Bedru’l-Ûlâ / Sefevân
❖ 4. Zü’l-Uşeyre
❖ Bedir Gazvesi (624)
❖ Sebebi: Ebu Süfyan’nın kervanının önünün kesilmesi (ekonomik)
❖ Abdullah bin Ümmi Mektum vekil yapıldı.
❖ İçerik:
❖ 305 – 1000
❖ Komutan – Ebu Cehil
❖ 4 – 5 saat sürdü.
❖ Mübareze
❖ Hz. Übeyde bin Haris – Utbe bin Rebia
❖ Hz.Hamza – Şeybe bin Rebia
❖ Hz.Ali – Velid bin Utbe
❖ Hubab bin Münzir
❖ Mihca
❖ Enfal Suresi
❖ Muhammed bin Mesleme
❖ Yevmü’l-Furkan
❖ Yevmü’t-Tekaa’l-Cem’an
❖ Batşe-i Kübra
❖ Yakınlar birbiriyle çarpıştı. (Hz. Ebu Ubeyde – Babası)
❖ Meleklerin desteği
❖ Sonucu:
❖ 70 ölü – 70 esir
❖ Esirlerin durumu – istişare
❖ Ukbe ve Nadr idam edildi.
❖ Fidye – okuma yazma
❖ Ebu Cehil ve Ümeyye bin Halef öldü.
❖ Müslümanlar itibar kazandı, tanındı.
❖ Beni Kaynuka sürgün edildi.
❖ Abdullah bin Übey buna engel olmaya çalıştı.
❖ Vadi’l-Kura – Şam
❖ Sevik Gazvesi
❖ Ebu Süfyan
❖ Bedir’in intikamı
❖ Kavrulmuş un
❖ Uhud Gazvesi (625)
❖ Sebeb: Bedir’in intikamını alma, kervan yolunu kurtarma ve Yahudilerin kışkırtması (Kâb bin Eşref Muhammed bin Mesleme tarafından öldürüldü.)
❖ İçerik:
❖ 1000 / 700 – 3000
❖ Mübareze
❖ Abdullah bin Übey
❖ İstişare – Hz.Hamza – meydan savaşı
❖ Abdullah bin Cübeyr – Cebel-i Rumat
❖ 3 aşamalı savaş (galip – bozgun – denge)
❖ Halit bin Velid
❖ İbn Kâmia
❖ Vahşi
❖ Hz. Hamza
❖ Hz. Ebu Ubeyde bin Cerrah
❖ Hz. Talha bin Ubeydullah
❖ Hz. Sâd bin Ebi Vakkas
❖ Hz. Hanzala
❖ Hz. Musâb bin Umeyr
❖ Âli İmran Suresi
❖ Sonuç:
❖ 70 şehit
❖ 22 ölü
❖ Beni Nadir Hayber’e sürgün edildi.
❖ Huyey bin Ahtab – Suikast yaptı.
❖ Hamraü’l-Esed Gazvesi
❖ Katan Seriyyesi ( Ebu Seleme) – Esed kabilesinin Tuleyha tarafından kışkırtılması
❖ Müsle: Savaşta şehid olanlara işkence yapılması.
❖ Reci Vakası (625)
❖ Adal ve Kâre kabileleri
❖ 10 öğretmen sahabe
❖ Ebu Mersed – Başkan
❖ Hubeyb bin Adiy
❖ Lihyanoğulları 100 kişiyle saldırdı.
❖ Asım bin Sabit
❖ Beni Lihyan / Usfan Gazvesi (625)
❖ Reci vakasının intikamını almak
❖ Ümmi Mektum vekil
❖ 200 kişi
❖ Mekkelilere mesaj
❖ 2 gün kalındı.
❖ Lihyanoğulları dağa kaçtılar.
❖ Müslümanlar geri döndüler.
❖ Bi’ru Maune Faciası (625)
❖ Amr bin Sa’saa kabilesi – Ebu Bera
❖ 70 kurra sahabe
❖ Münzir bin Amr başkan
❖ Eman mektubu
❖ Amir bin Tufeyl saldırı yaptı.
❖ 68 kurra şehid edildi.
❖ Amr bin Ümeyye ed-Damri (esir) ve Kâb bin Zeyd (yaralı) kurtuldu.
❖ Yolda bu kabileden iki kişi öldürüldü.
❖ Diyet ödendi.
❖ Beddua edildi.
❖ Zatü’r-Rika Gazvesi (626)
❖ Yama (arazi – ağaç – sancaklar – ayaklara bez parçası)
❖ Hz.Osman vekil bırakıldı.
❖ Gatafan kabilesinin bazı kolları Medine’ye saldırmak istedi.
❖ Gözcüler gönderildi.
❖ Çatışma olmadı.
❖ 15 gün sürdü.
❖ Ganimetler alındı.
❖ Korku namazı kılındı. (Nisa 101)
❖ İlginç olaylar gerçekleştiği için bu gazveye Gazvetü’l- eâcîb de denilmiştir.
❖ Zülkassa Seriyyesi (626)
❖ Benî Sa‘lebe, Benî Muhârib ve Benî Enmâr üzerine gönderilen seriyyeler
❖ Müslümanlara ait hayvanları ele geçirmek istemeleri
❖ Muhammed bin Mesleme komutası
❖ Yapılan saldırı sonucu 10 sahabeden sadece Muhammed bin Mesleme yaralı kurtuldu. Diğer müslümanlar şehid oldu.
❖ Ebu Ubeyde bin Cerrah – 40 kişilik ordu
❖ Ganimet ve esir alındı.
❖ Beni Müstalik Gazvesi / Müreysi (627)
❖ Kahtânilere mensup Huzaa kolu – Hâris bin Dırar
❖ Müslümanlara karşı savaş hazırlığı yapmaları
❖ Büreyde bin Husayb – casus
❖ 700 kişilik ordu
❖ Galib gelindi ve ganimet alındı.
❖ Hz. Cüveyriye ile evlilik
❖ İslam toprağı oldu.
❖ İfk Hâdisesi
❖ Safvan bin Muattal (ardcı)
❖ Abdullah bin Übey – Münafıkların etkisi
❖ Hassan bin Sâbit – Mistah bin Üsase
❖ Nur Suresi – 11/20. ayetler
❖ Teyemmüm farz kılındı.
❖ (Hendek öncesi veya sonrası)
❖ Hendek / Ahzab Gazvesi (627)
❖ Sebep: Müşriklerin müslümanları tamamen ortadan kaldırmak istemeleri ve Yahudilerin kışkırtmaları.
❖ İçerik:
❖ Savaşa çeşitli kabile ve gruplar katıldı
❖ 3000 – 10000
❖ İstişare – Selmanı Fârisi
❖ Kuşatma 23 gün sürdü.
❖ Eşca Kabilesi – Nuaym bin Mesud
❖ Sonuç: 6 şehid – 3 ölü
❖ Müşriklerin son taarruz savaşı
❖ Müşrikler bir daha müslümanlara saldırmaya cesaret edemediler.
❖ Beni Kureyza Gazvesi
❖ Çatışma oldu.
❖ Yahudiler teslim oldu.
❖ Sâd bin Muaz hakemlik yaptı.
❖ Ölüm – ganimet – esir
❖ Not: Peygamberimiz 627 yılında Ebu Süfyan’ın kızı Ümmü Habibe ile evlilik yapmıştır.
❖ Îs Seriyyesi ( 627)
❖ Mekke – Medine arası kızıldeniz sahili (Cüheyle Kabilesi)
❖ Kureyş’in ticaret kervanına karşı yapıldı.
❖ Zeyd bin Harise
❖ Ebu’l-Âs esaretten kurtuldu.
❖ Eşinden eman almasını istedi.
❖ Ganimet alındı.
❖ Eman verildi.
❖ Ganimetler iade edildi.
❖ Ebu’l-Âs teslim etti.
❖ Esirler serbest bırakıldı.
❖ Ebu’l-Âs müslüman oldu.
❖ Hudeybiye Barış Antlaşması (628)
❖ Zilkade – rüya – 1400 / 1500 sahabe – kurbanlık
❖ Abdullah bin Ümmi Mektum – namaz kıldırma
❖ Nümeyle b. Abdullah el-Leysî – şehir idare
❖ Ümmü Seleme
❖ Kasva’nı çöküşü – mesaj
❖ Halid bin Velid
❖ Ganim mevkii – korku namazı
❖ Hz.Ömer – Hz.Osman
❖ Rıdvan Biatı ( Semure Ağacı)
❖ Süheyl bin Amr
❖ Hz.Ali katip
❖ Feth-i mübin – Nasr-ı aziz – Fetih Suresi
❖ Önemli maddeler
❖ 1. 10 yıl savaş yapmama
❖ 2. Veli izni ve iade durumu (ilk)
❖ 3. O yıl Umre yapılmayıp ertesi yıl yapılacak.
❖ 4. İsteyen kabile isteyen tarafla ittifak yapabilecek.
❖ Ebu Basir
❖ Ebu Cendel
❖ Ebu Dücane
❖ Tampon bölge
❖ Mekke – Şam ticaret yolu
❖ Hudeybiye Barış Antlaşması’nın Sonuçları
❖ Müslümanlar siyaseten tanındı.
❖ İslamı tebliğ hızlandı.
❖ Diğer kabilelerle ilişkiler arttı.
❖ Ticaret ve eğitim canlandı.
❖ Hayber’in ve Mekke’nin fethine zemin hazırladı.
❖ Mekkeliler 2 sene sonra antlaşmayı bozdu.
❖ Davet mektupları gönderildi.
❖ Can, mal ve toprak güvenliği
❖ Namaz ve zekat ibadeti
❖ Cizyeye vurgu
♦ İslam’a Davet Mektupları
♦ Barış ortamı
♦ Diplomasi kuralları
♦ Davet ve vebal içerikli olup kısadır.
♦♦♦ Ümeyye ed-Damrî – Habeşistan kralı Necâşi
♦ Dıhye el-Kelbî – Bizans imparatoru Heraklius
♦ Hâtib b. Ebî Beltea – İskenderiye kralı Mukavkıs
♦ Abdullah b. Huzâfe – Fars kralı Kisra
♦ Şücâ b. Vehb – Gassan Meliki Münzir bin Haris ♦♦♦ Salît b. Amr – Yemâme valisi Havza bin Ali
♦ Haris bin Ümeyr – Busra Emiri
♦♦♦ Hayber’in Fethi (628 / 629) ♦ Sebeb:
♦♦♦ Müşriklerin kışkırtmaları ( Abdullah bin Übey) ve Yahudi tehlikesi
♦ Yahudilerin Müşrik kabilelerle ittifakı
♦ İçerik:
♦ 1500 – 10000
♦ 20 hanım sahabe / Ümmü Seleme
♦ Kamus Kalesi ve diğer kaleler
♦ Hz. Ali – Esedullah
♦ Sonuç:
♦ Hayber kısmen kılıçla kısmen de barış yoluyla alındı. ♦♦♦ 15 şehit – 93 ölü
♦ İslam’ın üstünlüğü
♦ Şam yolu güvence altına alındı.
♦ Ganimetler Hudeybiyeye katılanlara verildi.
♦ Ganimet ele geçirilip dağıtıldı.
♦♦♦ Tevrat iade edildi.
♦ Cizye gündeme geldi.
♦♦♦ Huyey bin Ahtab’ın kızı Hz. Safiye ile evlilik ♦♦♦ Peygamberimizin zehirlenmesi ♦♦♦ Bişr bin Bera zehirlendi, vefat etti.
♦ Yahudi tehlikesi bertaraf edildi.
♦ Fedek İslama davet edildi.
♦ Fedek toprakları ise savaşılmadan alındı.
♦ Topraklarının ve ürünlerin yarısı karşılığında antlaşmaya varıldı.
♦♦♦ Umretü’l-Kaza / Sulh / Kısas (629)
♦ Vacip
♦♦♦ Ümmü Seleme ♦♦♦ Zülhuleyfe – İhram
♦ Yaklaşık 2000 sahabe katıldı.
♦ Vakarlı, onurlu duruş
♦ Kurban kesildi.
♦♦♦ Bilâli Habeşi Kabe’de ezan okudu.
♦♦♦ Halit bin Velid
♦♦♦ Amr bin As
♦♦♦ Osman bin Talha
♦♦♦ Hz.Meymune ile evlilik
♦ Siy Seriyyesi (629)
♦♦♦ Hevazin kabilelerinden Beni Amr bin Sa’saa kabilesi üzerine gönderildi.
♦ Şüca bin Vehb – komutan
♦ İslam’a düşmanlık yapmaları, zararlı olmaları veya Bi’ru Maune olayına misilleme olarak yapılmıştır.
♦♦♦ Bu kabileden bir heyet İslamı kabul etmiştir.
♦♦♦ Mute Savaşı (629)
♦ Sebep: Busra’ya gönderilen davet elçisi Haris bin Ümeyr’in Gassani Emiri Şurahbil bin Amr tarafından şehit edilmesi.
♦♦♦ İçerik: Seriyye – Gazve
♦ Ceyşü’l-Umera
♦♦♦ 3000 kişilik ordu – Bizans 100000
♦ Zeyd bin Harise
♦ Cafer bin Ebi Talib
♦ Abdullah bin Revaha
♦♦♦ Halid bin Velid – Seyfullah
♦ Sonuç: 15 şehid
♦♦♦ Hıristiyanlar tanındı.
♦♦♦ Fürrar
♦ Zatü’l-Selâsil Seriyyesi (629)
♦♦♦ Amr bin As
♦♦♦ Bazı Arap kabileleri üzerine gönderildi. (Kudaa)
♦ Düşmanı etkisiz hale getirme, saldırısını engelleme veya mera yağmalama
♦♦♦ 300 kişilik ordu
♦ Ateş yaktırmama ve gusül aldırmama eleştirisi
♦♦♦ Amr bin As teyemmümle namaz kıldırdı.
♦♦♦ Mekke’nin Fethi (630)
♦ Sebep: Müşriklerin tarafında olan Beni Bekir kabilesinin, Müslümanların tarafında olan Huzaalılara saldırmaları ve 23 kişiyi öldürmeleri, antlaşmayı bozmaları ve diyet ödememeleri
♦♦♦ İçerik: En gizli savaş, Hatip bin Ebi Beltea gizli mektup, 10000 kişilik ordu, 4 grup, Ebu Süfyan – Ümmü Habibe, Ebu Rühm / Ümmi Mektum (vekil) İbn Abbas – Fethu’l-fütuh, Halit bin Velid kolu çatışma – 30 ölü – diyet
♦ Sonuç: Fetih, putlar kırıldı, İslamı kabul
♦♦♦ Tulekâ (Ebu Süfyan – İkrime bin Ebi Cehil)
♦ Attâb bin Esîd
♦♦♦ 17 kişi hariç genel af ilanı
♦♦♦ Huneyn – Evtas Gazveleri (630)
♦ Sebep: Sıranın kendilerine geldiğini anlayan T aifli kabilelerin (Hevazin) savaş hazırlığı yapması
♦♦♦ İçerik: 12.000 kişilik ordu, sayıca üstünlük, gurur, ilâhi ikaz – Tevbe Suresi, Hz. Abbas etkisi
♦ Sonuç: 4 şehid – 70 ölü
♦ Gururun olumsuz sonucu
♦ Şeyma’nın esir oluşu
♦♦♦ En çok ganimet
♦♦♦ Not: Bedir ve Huneyn K.Kerim’de ismi geçen savaşlardır.
❖ Taif Kuşatması (630)
❖ Taifliler ( Sakif) kalelerine sığındı
❖ Mancınık kullanımı
❖ Ok saldırısı
❖ Köle azadı ilanı
❖ Kuşatma kaldırıldı
❖ Dua
❖ Cirane – Ganimetlerin dağıtımı
❖ Müellefe-i Kulûb – Tulekâ
❖ Ensar –
❖ Muhacir durumu
❖ İbrahim doğdu.
❖ Tebük Seferi (630)
❖ Sebep: Bizans’ın müslümanlara saldırı hazırlığı ve bazı Arap kabilelerin buna destek vermesi.
❖ İçerik:
❖ Sefer açıkça ilan edildi.
❖ Saatü’l-Ûsre
❖ Ceyşü’l-Ûsre
❖ Gazvetü’l-Ûsre
❖ İklim şartları – yol uzun – hasat
❖ 30000 kişilik ordu
❖ Hz. Ali vekil bırakıldı.
❖ Mescid-i Dırar
❖ Abdullah bin Übey’in etkisi
❖ Sonuç:
❖ Cizye alındı.
❖ Savaşa katılmayanlar (80 kişi – 3) mazeret
❖ bildirdi.
❖ Kâb bin Mâlik
❖ Mürâre bin Rebî
❖ Hilal bin Ümeyye
❖ Tevbe suresi ile af edilme
❖ Münafıkların etkisi
❖ Bazı kabileler daha sonra gelip müslüman oldular.
❖ Bekkâin: Özellikle techizat eksikliği sebebiyle savaşa katılmayanlar. (ağlama)
❖ K.Kerim onların sorumlu olmadığını belirtmiştir.
❖ Senetü’l-Vüfûd (630)
❖ Üstüvanetü’l-Vüfûd
❖ Kabilelerin gelişi
❖ Hucurat
❖ Necranlılar
❖ Mübâhele
❖ Hz. Ebubekir’in Hac Emirliği (631)
❖ Hac 631 yılında farz kılındı.
❖ Tevbe suresi – Ültimatom
❖ -Kabe’ya yaklaşmama
❖ -Kabe’yi yarı çıplak tavaf etmeme
❖ -Sadece müminler cennete girecek
❖ -Önceki antlaşmalar bozulacak müslüman olunmadığında can güvenliği ortadan kalkacak.
Veda Haccı (632)
Maide 3. ayet
Hüccetü’l-İslam
Haccatü’l-Belâğ
Haccatü’l-Kemâl ve’t-Tamam
Hz.Fâtıma
1 Hac – 4 Umre
Veda hutbesi
Dönüşte Gâdir-i Hûm hadisesi
❖ Sakaleyn
❖ Peygamberimizin Vefatı (632)
❖ Mütenebbi
❖ Esved el-Ansî
❖ Kırtas Olayı
❖ Üsame Ordusu – 40000 kişilik ordu – Bizans üzerine gönderildi.
❖ Arz-ı Âhire
❖ Hz.Ebubekir – 17 vakit namaz
❖ Hz. Ali yıkadı.
❖ Ebu Talha (Zeyd bin Sehl) mezar kazdı.
❖ Pazartesi vefat – Cuma defin
❖ Cenaze namazı tek tek ve gruplar halinde kılındı.
❖ Peygamberimizin Gelirleri:
❖ Ganimetler (Humus), feyler, hediyeler
❖ Safiy (Peygamberimizin ganimetlerden seçerek aldığı özel pay)
❖ Peygamberimizin Bıraktıkları:
❖ Birkaç silah, sadaka arazisi, katır, elbiseler, su kabı, kilim, tekne, tarak, misvak, mühür
❖ Bazı Bilgiler
❖ Ebu’t-Tufeyl el-Leysi
❖ İlk tabut
❖ Sabit bin Kays
❖ Hassan bin Sabit
❖ Abdullah bin Revaha
❖ Zübeyr bin Avvam
❖ Selman-ı Fârisi
❖ Vehb bin kebşe
