DİN- KELÂM – AKÂİD
Din: Akıl sahibi insanları, kendi iradeleriyle
hayırlı olan şeylere götüren ilahi kanunlardır.
❖ Borç – ceza – yükümlülük – itaat – ceza
❖ Mükafat – örf – adet – hüküm – usul Dinin Kaynakları
❖ A. Vahiy Temelli
❖ B. Evrim Temelli l.Naturizm – Max Müller
2. Animizm – Edward Tylor
3. Atalar Kültü – Herbert Spencer
4. Totemizm – Emile Durkheim
5. Büyü – Frazer
Dinde Bilgi Kaynakları
1. Haber-i Sâdık
2. Havâss-ı Selime
3.Akıl
❖ Bilginin Dereceleri
❖ İlme’l-yakîn (nasslar – akıl) Ayne’l-yakîn (deney – gözlem)
❖ Hakka’l-yakîn (his – yaşama)
❖ Bilgi Çeşitleri
❖ Kadim Bilgi
❖ Hâdis Bilgi
❖ Bedihî / Zaruri / Izdırâri Bilgi (akla gelen)
❖ Şüpheli / Hatabi Bilgi
❖ İstidlâlî / İktisâbi / Nazari Bilgi (araştırma)
❖ Vehbî Bilgi
❖ Kesbî Bilgi
❖ Gazali’ye Göre İlimler
❖ A.Aklî
❖ B.Dinî
❖ l.Küllî ( Kelam / Dinin Temeli)
❖ 2.Fer’î
❖ Kelamı bazı kişiler gerektiği kadar öğrenmeli. Kelam ilminin bazı zararları olabilir.
❖ Fıkıh ilmi pratikte daha önemlidir.
❖ Taftazâni’ye göre kelam ilmi Eşrafü’l-İlm’dir.
❖ Kelam’a Usulu’d-Din, Fıkıh’a Furuu’d-Din
denilir.
❖ Tanrı Tanımına Göre Dinler
❖1.Monoteist Dinler
❖ 2.Politeist Dinler
❖ 3.Düalist Dinler
❖ 4.Tanrı Konusu Açık Olmayan Dinler
❖ (Budizm, Şintoizm vb.)
❖ Genel Tasnife Göre Dinler
❖ l.İlkel Dinler (Ga, Dinka)
❖ 2.Milli Dinler
❖ 3.Dünya Dinleri
İslam Alimlerine Göre Dinler
1.Hak Dinler
2.Muharref Dinler
3.Bâtıl Dinler
Akaid: Akide, akd, düğüm atmak, bağlamak Kelam’ın Diğer İsimleri
1.Fıkh-ı Ekber
2.Tevhid ve Sıfat İlmi (konu)
3.Nazar ve İstidlâl İlmi (yöntem)
4.Kelam
5. Akâid
6. Usul-i Din
Usul-i Selâse
l.İlâhiyat
2.Nübüvvet
3.Sem’iyyât
Mesâil: Kelamdaki ana konular
Vesâil: Kelamdaki yardımcı konular