Ehl-i Sünnet Mezhepleri
l.Hanefi Mezhebi:
❖ İlim Silsilesi:
❖ Numan bin Sabit – Hammad – İbrahim en-Nehai Alkame bin Kays – Abdullah bin Mesud
❖ Kıyas
❖ İstihsan
❖ Örf
❖ Hiyel
❖ Farazî Hukuk
❖ Eserleri: F.Ekber – F.Ebsat – el-Vasiyye – el- Alim ve’l-Müteallim
Öğrencileri:
❖ İ.Ebu Yusuf: Kitabu’l-Harac – Kitabu’l-Asâr
❖ el-Emâli
❖ Kadulkudat
❖ İ.Muhammed eş-Şeybâni:
❖ Zâhiru’r-Rivâye – Nâdiru’r-Rivâye
❖ Tedvin
❖ İmâmeyn / Sâhibeyn
❖ Tarafeyn
❖ Şeyhayn
❖ Mutûnu Erbaa:
❖ Mevsıli – El-Muhtar
❖ Sadrüşşeria el-Mahbubi – el-Vikaye
❖ İbn Saati – Mecmau’l-Bahreyn
❖ Ebu Berekât en-Nesefi – Kenzu’d-Dekâik
Bazı Hanefi Alimleri:
❖ Tahavi – Akaid – A.Kur’an – Müşkilü’l-Âsâr
❖ Kerhi – Sistemleşmeye katkı – Cessas’ın hocası
❖ Cessâs – Ahkamu’l-Kur2ân – Usulu fıkıh
❖ Kudûri – el-Muhtasar
❖ Debûsi – Takvimu’l-Edille – Hılaf ilminin kurucusu
❖ Serahsi – Şemsüleimme – el-Mebsût
❖ Mervezi – Şehid – Kadı – el-Kâfi
❖ Kâsâni – Bedaiu’s-Sanâi
❖ Mergınâni – el – Hidaye
❖ İbn Hümâm – Fethü’l-Bâri ( el-Hidaye şerhi)
❖ Semerkandi – en-Nevâzil
❖ Yayıldığı Yerler: Abbasiler, Osmanlı, Türk Coğrafyası, Balkanlar, Pakistan, Hindistan, Afganistan vb.
2.Maliki Mezhebi:
❖ Malik bin Enes
❖ Muvatta
❖ Medine Ehlinin Ameli – Maslahat
❖ Sünnet en iyi şekilde Medine’de uygulanmıştır.
Önemli Alimler:
❖ İbn Hürmüz
❖ İbn Şihab ez-Zühri
❖ Nâfi
❖ Yahya bin Said
❖ Sahnun – el- Müdevvene
❖ Mezhebi öğrencileri oluşturdu.
❖ Yayıldığı Yerler: Hicaz, K.Afrika, Endülüs, Sudan vb.
3.Şafi Mezhebi:
❖ Muhammed bin İdris eş-Şafi
❖ Hocaları: İ. Malik – İ. Muhammed
❖ Mezhebi: Mezheb-i Kadim – Mezheb-i Cedid
❖ Kıyası kabul edip istihsanı reddetmiştir.
❖ Eserleri: Er-Risale – El-Ümm vb.
❖ Mürsel hadisler, sahabe içtihadları ve görüşleri delil olarak kabul edilmez.
♦♦♦ Alimler:
♦♦♦ eş-Şirâzi – el-Mühezzeb ♦♦♦ Gazali – Mustasfa – el-Veciz
♦ İ.Nevevi – el-Minhac
♦♦♦ Yayıldığı Yerler: Mısır, Suriye, Ürdün, Irak, Lübnan, Malezya, Endonezya, Türkiye vb.
4.Hanbeli Mezhebi:
♦♦♦ Ahmet bin Hanbel
♦♦♦ El-Müsned
♦♦♦ Hadisçilik yönü
♦♦♦ Zayıf hadisleri kıyasa tercih
♦♦♦ Farazi hukuk yoktur.
♦ Nakle dayalı fıkıh anlayışı ♦♦♦ Istıshab delili
♦♦♦ İ.Kudame – el-Muğni
♦♦♦ Yayıldığı Yerler: Hicaz, Irak, Suriye, Mısır vb.
♦♦♦ Mensubu Olmayan E.Sünnet Mezhepleri
♦ 1.Evzâiyye: Amr el-Evzâi – Şafi – Maliki ağırlıklı
♦♦♦ 2.Sevriyye: Süfyan-ı Sevri – Horasan
♦♦♦ 3.Leysiyye: el-Leys bin Sa’d
♦ İ.Malik ile Medine ehlinin amelini tartışma
♦♦♦ 4.Taberiyye: İbn Cerir et-Taberi
♦♦♦ 5.Zahiriyye: Davud ez-Zahiri
♦♦♦ K.Kerim lafızları önemli
♦ İ.Hazm – el-İhkam (fıkıh usulü)
♦♦♦ Diğer Mezhepler
♦♦♦ 1.Zeydiyye:
♦ Zeyd bin Ali – Yemen – E.Sünnete yakın
♦ İçtihada büyük önem verir.
♦♦♦ Muta nikahını kabul etmezler.
♦ Mesh üzerine meshi caiz görmezler.
♦♦♦ Ehli kitap ile evlenmek caiz değildir. (Bazıları)
♦ Gayr-ı müslimin kestiği hayvan yenmez.
♦♦♦ 2.Caferilik:
♦♦♦ Caferi Sâdık – En kalabalık Şia grubu – İran ♦♦♦ İcma masum imamların ittifakıdır.
♦♦♦ Musa Kazım – el-Helal ve’l-Haram ♦♦♦ Kıyasa başvurulmaz.
♦ Muta nikahı kabul edilir.
♦ Boşanmada şahit zorunludur.
♦♦♦ Ehl-i kitap kadınlarla evlenmek caiz değildir.
♦♦♦ İran, Irak, Azerbaycan, Suriye, Türkiye gibi ülkelerde yaygındır.
♦♦♦ 3.İsmailiyye:
♦♦♦ C.Sadık’ın oğlu İsmail
♦♦♦ Muta nikahını kabul etmezler.
♦♦♦ Varislerin izni olmayan vasiyet hükümsüzdür.
♦ 4.İbadiye:
♦♦♦ Abdullah bin Ibad – Umman
♦ İman amelden bir parçadır.
♦♦♦ Gayr-ı ahlaki şeyler abdesti bozar.
♦♦♦ Recm cezası kabul edilmez.
