ÇİN DİNLERİ – DİNLER TARİHİ
1.KONFÜÇYANİZM
❖ MÖ 5. ve 6. yy’da Çin’de ortaya çıkan bir dindir.
❖ Kurucusu Konfüçyüs’tür.
❖ Çin’deki yasal dinlerden değildir.
❖ Fakat Çin’de yaygındır.
❖ Geleneksel Çin Şinizmi’nin kurumsallaşmasıdır.
❖ Konfüçyüs’ün Görüşleri:
❖ Daha çok akla hitap metodunu kullanmıştır.
❖ Metafiziği reddeder. Ahlak temelli bir dindir.
❖ Ülkedeki krallarla görüşür fakat itibar edilmez.
❖ Sosyal düzen- sağlam toplum inşası için çalıştı.
❖ Devletin mutluluğu = kişinin mutluluğu
❖ Dini yöneticilere tavsiye olarak sunmuştur.
❖ Dinin Özellikleri:
❖ Atalar kültü ve Ruhlar din için önemlidir.
❖ Evlenmemek ve çocuk bırakmadan günah sayılır.
❖ Yaratılış: Evrende önceleri kaos vardır.
❖ Yaratılış Yin-Yang ilkesine dayanır.
❖ İkisi birbirine tesir ederek önce elementler sonra da evren yaratılmıştır.
❖ Gaye: Erdemli ve üstün insan yetiştirmek.
❖ Önemli olan soyluluk değil erdemdir.
❖ İnanç: Erdem ve ahlak önemlidir.
❖ Metafizik yoktur.
❖ Tanrı: Tien (monoteist)
❖ Ahiret: Söz edilmez.
❖ Ritüel: Göğe ta’zim, atalara saygı vardır.
❖ Ruhban sınıfı yoktur.
❖ Tütsü yakılır. Toplu yemek vardır.
❖ Mezarlara kurban ve hediye sunulur.
❖ Mezhebler: Zu-Ksi (Mistik öğreti)
❖ Vang – Y ang – Ming (rasyonel öğreti)
❖ İdeal Devlet: Bilge kralın yönettiği devlettir.
❖ Beş Üstün Özellik: İsraf, açgözlülük, gurur, zor görev yükleme ve korkutucu olmamak
❖ Dört Kötü Özellik: Zulüm, baskı, gaddarlık ve yersiz davranış olması
❖ Kutsal Metin:
❖ a.Beş Klasik:
❖ Tarih (Şu-King) – Değişiklikler (Yi-King)
❖ Şiirler (Şi-King) – Âyinler (Li-King)
❖ Güz ve Bahar (Ch’un Ch’iu)
❖ b.Dört Kitap:
❖ Konuşmalar (Lun-Yu) – Büyük bilgi
❖ Orta Yol Doktrini – Mensiyus’un sözleri
❖ Beş Temel İlişki
❖ 1.İdareci – Tebaa
❖ 2.Ebeveyn – Çocuklar
❖ 3.Koca – Eş
❖ 4.Büyük – Küçük Kardeş
❖ 5.Büyük – Küçük Arkadaş
❖ (Rol model – uyum- itaat – karşılıklık)
Konfüçyüs’ün Görüşleri:
❖ Daha çok akla hitap metodunu kullanmıştır.
❖ Metafiziği reddeder. Ahlak temelli bir dindir.
❖ Ülkedeki krallarla görüşür fakat itibar edilmez.
❖ Sosyal düzen- sağlam toplum inşası için çalıştı.
❖ Devletin mutluluğu = kişinin mutluluğu
❖ Dini yöneticilere tavsiye olarak sunmuştur.
❖ Dinin Özellikleri:
❖ Atalar kültü ve Ruhlar din için önemlidir.
❖ Evlenmemek ve çocuk bırakmadan günah sayılır.
❖ Yaratılış: Evrende önceleri kaos vardır.
❖ Yaratılış Yin-Yang ilkesine dayanır.
❖ İkisi birbirine tesir ederek önce elementler sonra da evren yaratılmıştır.
❖ Gaye: Erdemli ve üstün insan yetiştirmek.
❖ Önemli olan soyluluk değil erdemdir.
❖ İnanç: Erdem ve ahlak önemlidir.
❖ Metafizik yoktur.
❖ Tanrı: Tien (monoteist)
❖ Ahiret: Söz edilmez.
❖ Ritüel: Göğe ta’zim, atalara saygı vardır.
❖ Ruhban sınıfı yoktur.
❖ Tütsü yakılır. Toplu yemek vardır.
❖ Mezarlara kurban ve hediye sunulur.
❖ Mezhebler: Zu-Ksi (Mistik öğreti)
❖ Vang – Y ang – Ming (rasyonel öğreti)
❖ İdeal Devlet: Bilge kralın yönettiği devlettir.
❖ Beş Üstün Özellik: İsraf, açgözlülük, gurur, zor görev yükleme ve korkutucu olmamak
❖ Dört Kötü Özellik: Zulüm, baskı, gaddarlık ve yersiz davranış olması
❖ Kutsal Metin:
❖ a.Beş Klasik:
❖ Tarih (Şu-King) – Değişiklikler (Yi-King)
❖ Şiirler (Şi-King) – Âyinler (Li-King)
❖ Güz ve Bahar (Ch’un Ch’iu)
❖ b.Dört Kitap:
❖ Konuşmalar (Lun-Yu) – Büyük bilgi
❖ Orta Yol Doktrini – Mensiyus’un sözleri
❖ Beş Temel İlişki
❖ 1.İdareci – Tebaa
❖ 2.Ebeveyn – Çocuklar
❖ 3.Koca – Eş
❖ 4.Büyük – Küçük Kardeş
❖ 5.Büyük – Küçük Arkadaş
❖ (Rol model – uyum- itaat – karşılıklık)
❖ Konfüçyüs’ün Görüşleri:
❖ Daha çok akla hitap metodunu kullanmıştır.
❖ Metafiziği reddeder. Ahlak temelli bir dindir.
❖ Ülkedeki krallarla görüşür fakat itibar edilmez.
❖ Sosyal düzen- sağlam toplum inşası için çalıştı.
❖ Devletin mutluluğu = kişinin mutluluğu
❖ Dini yöneticilere tavsiye olarak sunmuştur.
❖ Dinin Özellikleri:
❖ Atalar kültü ve Ruhlar din için önemlidir.
❖ Evlenmemek ve çocuk bırakmadan günah sayılır.
❖ Yaratılış: Evrende önceleri kaos vardır.
❖ Yaratılış Yin-Yang ilkesine dayanır.
❖ İkisi birbirine tesir ederek önce elementler sonra da evren yaratılmıştır.
❖ Gaye: Erdemli ve üstün insan yetiştirmek.
❖ Önemli olan soyluluk değil erdemdir.
❖ İnanç: Erdem ve ahlak önemlidir.
❖ Metafizik yoktur.
❖ Tanrı: Tien (monoteist)
❖ Ahiret: Söz edilmez.
❖ Ritüel: Göğe ta’zim, atalara saygı vardır.
❖ Ruhban sınıfı yoktur.
❖ Tütsü yakılır. Toplu yemek vardır.
❖ Mezarlara kurban ve hediye sunulur.
❖ Mezhebler: Zu-Ksi (Mistik öğreti)
❖ Vang – Y ang – Ming (rasyonel öğreti)
❖ İdeal Devlet: Bilge kralın yönettiği devlettir.
❖ Beş Üstün Özellik: İsraf, açgözlülük, gurur, zor görev yükleme ve korkutucu olmamak
❖ Dört Kötü Özellik: Zulüm, baskı, gaddarlık ve yersiz davranış olması
❖ Kutsal Metin:
❖ a.Beş Klasik:
❖ Tarih (Şu-King) – Değişiklikler (Yi-King)
❖ Şiirler (Şi-King) – Âyinler (Li-King)
❖ Güz ve Bahar (Ch’un Ch’iu)
❖ b.Dört Kitap:
❖ Konuşmalar (Lun-Yu) – Büyük bilgi
❖ Orta Yol Doktrini – Mensiyus’un sözleri
❖ Beş Temel İlişki
❖ 1.İdareci – Tebaa
❖ 2.Ebeveyn – Çocuklar
❖ 3.Koca – Eş
❖ 4.Büyük – Küçük Kardeş
❖ 5.Büyük – Küçük Arkadaş
❖ (Rol model – uyum- itaat – karşılıklık)
Beş Erdem:
♦ Ciddiyet – Cömertlik – Samimiyet
♦ Çalışkanlık – Nezaket
♦♦♦ Junzi: Beyefendi demektir.
♦ Ren: Doğru davranış, erdem, Mükemmel Rab
♦ Sembol: Yin – Yang ve Su (hayatın kaynağı)
♦ Kutsal Mekan:
♦ Qufu (tapınak – Kon. doğum yeri)
♦ Yayıldığı Yerler: Çin,, Kore, Vietnam, Tayland, Tayvan ve Japonya
♦ 2.TAOİZM:
♦ Çin’de ortaya çıkmıştır.
♦♦♦ Konfüçyanizm’e tepki olarak doğmuştur.
♦ Kurucusu Lao Tzu (Laozi) dur.
♦ Özellikleri:
♦ Milli din özelliği taşır.
♦ Budizmden alıntı yapılmıştır.
♦♦♦ (Meditasyon – Sangha)
♦♦♦ Heykeller önemlidir.
♦ Mutluluğa ulaşma, başkasını mutlu etmektir.
♦♦♦ Hedef: Tabiatın yolunu izlemektir.
♦ İnanç: Mistizm
♦ Tanrı: Politeist
♦ Kuan-Ti (Savaş T.) – Shin (Zenginlik T.)
♦ Tao yaratıcı değildir.
♦♦♦ Alem yaratılmadan önce Tao vardı.
♦ Tao tapınılmaz, bilinemez, isimsizdir, her şeyi değiştiren güçtür.
♦ Tao merkezli monoteist inanış da vardır.
♦ K.Kitap: Tao – Te- King (Tao ve erdemi)
♦ Mezhepler:
♦♦♦ Simyacı ekol -Mistik ekol -Ferdiyetçi ekol ♦♦♦ Legalistik ekol -Ch’an mezhebi
♦♦♦ Temel İlke: Wu-wei; Tao’nun kendisi için hiç hareket etmediği halde evrende uyumlu bir hareket ve işleyiş vardır.
♦ Mutlak sükûnet, eylemsizlik
♦♦♦ Ritüel: Mistik yaşam, büyü, yoga, meditasyon,
Tao ile bir olma, Wu-vei, Rahiplik Teşkilatı
♦ İbadetlerin gayesi mutluluğa ulaşmaktır.
♦ Mabed:
♦♦♦ Miao – Kung (manastır)
♦ Kuan (manastır mabedi)
♦ Örnek İnsan:
İyi, merhametli, sadık, dürüst, mütevazi
♦ İnsanın Görevi: Tao’yu yüceltmek ve övmektir.
♦ Semboller:
♦ a.Yin ve Yang evrenin ve doğanın işleyişi
♦ İnsanlık tarihinin bilinen tüm bilgi ve dini kaynaklarının üzerinde etkisi olmuştur.
♦ Zıtlığı temsil eder. (Görecelik İlkesi)
♦ b.Su yolu
♦ Kutsal Mekan:
♦ Tapınakların olduğu beş dağ (ölümsüzlük yeri)
♦ Yayıldığı Yerler: Çin,
♦ Tayvan, Hong Kong, Kore
♦ Japonya, Vietnam